Friday 6 March 2015

Bhagat-a Vanglai (Lengzem Magazine, March Issue 2015-ah min tihchhuahsak avangin ka lawm hle)

 “Tun atanga kum 9-a ral meuh chuan 'India Today' Cover-ah ka thlalak a chuang ang” ti a a sawi lai khan miten nuihsawh teh mahse a sawi ang ngeiin, ‘India Today’ magazine Cover September 2014 chhuak ah a thlalak chu a chuang ta kalh mai le. Mahni tlatnamual theuh a mihratkhawkheng Shah Rukh Khan, SunnyLeone, ziakmi lar Salman Rushdie leh Shahshi Tharoor-te ai daihin Twitter-ah hnungzuitu a ngah chungchuang a. ‘TIME’ magazine a, ‘100 most influencial people in the world’ ah a lang pha a ni.

“Ka elpui te chu Candy Crush emaw Whatsapp emaw a ni...” tia sawitu Chetan Bhagat hi pa danglam tak zawng alo ni, thuziak mite a el hran hauh lo. Mipui, a bik takin thangtharte, internet leh T.V lama hun tam lutuk an seng thin chu a vei hle a. A thu ken leh a thil tum ber chu tunlai thangtharte lehkhabu tha chhiar tam leh ngainat tir hi a ni.

Mizo tawnga lehlin film nuihzathlak leh zirtir nei tha si, ‘3 Idiots’ lar zet mai, ‘Kuch Kuch Hota Hai’(1998) kan hriatlar hnua mi nawlpuiin an hriat awmchhun, Bollywood film ni hial awm a sawi chu! Chetan Bhagat-a lehkhabu, ‘Five Point Someone’ zulzuia siam a nih kha maw! Ani hian Mizo zingah pawh ‘fans’ a ngah chho zel a, helaia 'Book Expo' a awm apiangin kar loah a lehkhabu hi hralh zawh zel a ni. Aizawl-a lehkhabu dawr hrang hrangte pawhin zirlaibu tih loah chuan Chetan-a lehkhabu hi an chahlut hnem ber niin an sawi .

A hma lam hun

Kum 1974 April 22 khan Delhi-ah a piang, Punjabi thlah a ni a. A pa hi Sipai Officer, inkhengkhawng tak mai a ni a. A nu hi Agriculture Department lamah a Office a kai thin thung. A pa khirh vang leh khawsakpui a harsat em avangin a nu nen hian an inthen a, an chhungkaw boruak a chhe ve hle thin a ni. A nu leh pa te inthen ta chu, a nu tan a thawventhlak hle in a hria a. A nu chu a lawmpui letling phian a. Mumbai-ah a nu chenna tur In a leisak nghe nghe a ni. A nopanlaiin Army Public School, Dhaula Kaun-ah lehkha a zir thin a. Matric-ah 76% a hmu a ni. Fiamthu ngaina tak mai a ni a, tun thleng hian a thiante tihlim a, tinui tu ber ala ni reng bawk a ni. IIT Delhi-a zirna a zawh hnu in, IIM Ahmedabad-ah a zirna a chhunzawm a, tuna a nupui Anusha nen hian an intawng ta a ni. An intawn dan chanchin ‘2 States’ lehkhabu (thla ruk chhunga maktaduai khat hralh) ziakin a hlawhtlinpui hle a, Bollywood lamin film-in an siamsak zui a, nikum (2014) ah tlangzarh niin a hlawhtling hle a ni. Nupui neih hnuah zirna chawlhsan mai loin, MBA chu 1997 khan a zo leh a. Hong Kong leh India rama investment bank-ah hna a thawk lawp lawp a, Bank-a thawk chungin lehkhabu pathum lai a ziak hman a, a hlawh 95% a kiam thla bawih tur zawng zawng dawn chung zelin, ziakmi ni tura damchhung nun inpumpekin kum 2009 atang khan a hna chu ui takin a chawlhsan ta a ni.

Tun hi a vanglai tak

John Lennon-a tawngkam, “Before Elvis there was nothing”(Elvis lar hma in thildang reng a lo awm love) a tih zul zuiin Gautam Padmanabhan, Indian ziakmite lehkhabu tlangzarh hna thawktu lar,Westland CEO chuan “Before Bhagat there was nothing” a ti ve mauh mai. 

Nikum October ni khat (2014) khan a lehkhabu pasarihna, ‘Half Girlfriend’ chu a ti chhuak leh a. A tihchhuah hma thlakhat zen zawn a la awm tihah, Internet kaltlanga sumdawnna liantham tak neitu Flipkart chuan India rama chanchinbu lianber, ‘The Times of India’ phek hma berah 2.4 crore sum sengin chah lawk theih anih thu hi an chhuah hreh lo a ni. Advertisement-a sen ral zat hmu kir turin Bhagat-a lehkhabu thar hi bu nuai 5 an hralh ngei a ngai tih an hai hek lo. A lar hma chuan India pumhuapa Novel bu 5,000 vawikhata hralh theih a liama ropui a awm lo a. Bhagat-a lehkhabu erawh hi chu a dan a dang deuh, tuna a lehkhabu thar ber hi vawikhat chhutah maktaduai khat an chhut tir nghal thuai! 

Min hlat deuh tute, min hrechiang vak lote ngaihsan hlawh a harsa em em lo a ni mai thei. Mahni awmna khua leh tui te emaw min hrechiangtu te ngaihsan hluah hluah nih erawh a awl ai lo hle a ni an ti thin a. Abraham Lincoln, American President 16-na, President tawh a zawnga lar leh ngaihsan hlawh ber leh bawih chhuah zalentu pawh kha, a damlai chu sawiloh, a thih hnu ah pawh a awmna vantlang mite chuan eng vakah an ngai lo a ni mai thei. A thlan ropui Dollar 2,40,000 senna tura Governor ho a pawm a nih hnu khan, donation khawn chu a sak hle a ni ang, Dollar 57 chauh an hmuchhuak a ni. A awmna vantlang chuan thlan ropui siam chu a tul lo an ti pawh a ni ta ve ang. Bhagat-a erawh a chenna Mumbai hmun ngei a kawtthler leh a veivahna Airport ah te, awllai a nei hman meuh lo. Amah biak ngei ngei tumtu, thlalakpuitu, Autograph dil, zirlai leh mi naran atangin an kat nuk reng mai. Kum rei tak hnu a thalaite lehkhabu chhiar ngainattirtu a ni tih miten an hai si lo.

Record a Break

Chetan Bhagat chuan a lehkhabu hmasa ber, ‘3 Idiots’ film lar tak chhuahna ‘Five Point Someone’ lehkhabu chu Hong Kong Bank-a hnathawk anih laiin hun awl apiangah remchang lei zelin kum 4 chhung zet khawrpum nan hun a hmang a. Kum 2004-a tlangzarh anih hnu ah chuan maktaduai khat a hralh tling ta mai a. “India rama lehkhabu saptawnga tih chhuah zingah, maktaduai
hralh tling hmasa ber ka ni" tiin amah ngeiin a sawi a ni. 

Blogging lar vanglai tak kha a ni a, a thuziak fak hliah hliah awm thahnem teh mahse sawiseltu an awm ver tho mai. Ziak lama sulhnu la ngah lem lo a nih avangin pressure sang tak kara a ziah lehkhabu pahnihna, ‘One night @ the Call Centre’ chuan a hmasa a tluk ta lo. A hlawhchham tihna erawh a ni lo. Maktaduai hralh nan hian a lehkhabu hmasa aiin kum khat dang vel a mamawh mai chauh a, he lehkhabu behchhan hian ‘Hello’ film siam a ni leh ta zel a. A lehkhabu pathumna, ‘The 3 Mistakes of My Life’ chuan a rawn awi nung leh a. Kum 2008 khan film-in ‘Kai Po Che’ ti a siam a ni leh a. Kum khat a ral hma in maktaduai khat hralh tling lehkhabu a lo ni leh ta hial a ni.

Inpumphalna

Mahni chanchin leh a kaihhnawih thil chhiar nawmna lai riau a awm thin a, mahni nun nena inpersan tak lehkhabu chhiar nuam tak pawh a awm ve tho thin. A bik takin an vairam khawtlang nun enin, Bhagata’n a nupui neih chanchin a ziahna ‘2 States’ vairam khawtlang nun nen hmehbel tur a tam khawp ang le. Tum chu khat Bank-a hna a la thawh laiin, French chanchinbu mi pakhat chuan Bhagat-a leh a pa inkar khi mek chungchang sawi puiin a pa a ngaihdamna tur lehkhabu ziak turin thurawn a pe a, a hna nghelnghet kalsan a ‘Full-Time Writer?’ni turin thurawn a pe bawk a ni. ‘2 States’ lehkhabu chu tichhuah a ni. Hetah hian a nupui nena an intawn dan chanchin, Tamil Nadu ram a cheng leh ani Punjabi kulmuk chhungkua atanga seilian nena an inneih theih dan lungchhiatthlak leh nuihzathlak, a tawpna hlimawm tak tarlan a ni. 

A thawnthu tawp lama an inneihna ah khan a pa chu a tel a, an inneihna tur engkim lo ruahman fel tu a ni bawk. Bhagat-a chuan sawiin, “A tak takah chuan ka pa kha inneihnaah a tel ve lo a ni” a ti a. “Ka pa chu inneih min phalsak a engkim ruahman feltu anga ka ziah kha amah ka ngaihdam tih nemnghehna chu a ni,” tiin a sawi bawk. French chanchinbumi in a thurawn rip tak pahnih a hnutchhiah a zawm chu inchhir lo turah ngai phawt ang. Kum 2011 khan lehkhabu dang ‘Revolution 2020’ a ziak leh a. Zirna in kaihhnawih leh Corruption tarlanna a ni.

Hmasawn zel Chetan

Tunah hian thawnthu ziak thiam, Bollywood-in an rim fo, Indian mi tam tak ngaihsan mai ni loin. T.V-a thusawihona India Media lian ber berah te, Chanchinbu lian chungchuanga Column-ah te, School leh zirna a thusawituah te a tang tawh a. Dinhmun sang takah a lehkhabu ziah hmang hian a invawrh tawh a ni. Ram hmasawnna kawnga mi entawntlak tak a ni chho zel bawk a ni.

A lehkhabu thar ‘Half  Girlfriend’ chu ama ziak a nih vang liau liauin mipui hlut a hlawh nghal tawp mai a ni. Hetah hian College zirlai English thiam em em lo chu a changtupa a ni a. English tawng nal leh nallo inkara inthlauh dan chanchin te pawh a ni ve ang. Delhi ‘High Class’ nula chuan a changtupa chu a ngaina hle mai a. Amaherawhchu, ‘High Class’ Delhi nula te hian English thiamlo tlangval an iai ve tlat thin! A changtupa hi Basketball Quota-a St. Stephens College-a lut a ni, sap tawng a thiam vang chu a ni hauh lo. Bhagat-a chuan a changtupa berin English a thiam lutuk si lo a, English a ziah vek a ni si a tiin a harsatzia a sawi. 

Bhagat-a chuan hei chi Class lamhawi thawnthu a ni a ti. ‘2 States’ lehkhabu ah India(a bikin vai ho) khawtlang nun a ziak tawh a, ‘3Mistakes’ lehkhabu ah sakhawthil. Tunah chuan UPSC chungchang a thawmnei bengchheng tak chu English leh Hindi chungchang a ni a ti. 

Kaun Banega Crorepati?(Rs 10,000 hlawh theih zawhna) ah meuh pawh Bhagat-a film ‘2States’ atang hian Amitabh Bachchan chuan, “Punjabi tlangval khan khawilam nula nge a ngaihzawn” tihin zawhna a rawn siam hial a. He zawhna atang ringawt pawh hian Bhagat-a vanglai tak a ni tih kan pawm tlang vek awm e.